راهنمای جامع اظهارنامه مالیاتی پروانه کسب
در ایران، هر فردی که اقدام به راه‌اندازی یک فعالیت اقتصادی قانونی می‌کند، موظف است برای آن کسب‌وکار مجوز رسمی (پروانه کسب) از مراجع مربوطه دریافت کند. داشتن پروانه کسب علاوه بر قانونی کردن فعالیت، مستلزم رعایت برخی الزامات قانونی دیگر است؛ یکی از مهم‌ترین آن‌ها، تسلیم اظهارنامه مالیاتی سالانه است.
اظهارنامه مالیاتی درواقع گزارشی رسمی است که صاحبان کسب‌وکارها موظف‌اند برای اعلام درآمد، هزینه، سود و زیان و در نهایت میزان مالیات قابل پرداخت به سازمان امور مالیاتی کشور ارائه دهند.
پروانه کسب چیست؟
پروانه کسب مجوزی است که از طرف اتحادیه‌های صنفی، اتاق اصناف یا نهادهای مرتبط برای فعالیت قانونی در حوزه‌های مختلف کسب‌وکار صادر میشود. دریافت این مجوز به معنای آن است که شخص از نظر دولت و قوانین، یک فعال اقتصادی رسمی محسوب میشود و بنابراین مشمول قوانین مالیاتی نیز خواهد شد.
اظهارنامه مالیاتی چیست؟
اظهارنامه مالیاتی سندی رسمی و الکترونیکی است که افراد حقیقی یا حقوقی در آن اطلاعات مالی سالانه خود شامل درآمدها، هزینه‌ها، سود یا زیان و میزان مالیات متعلق را ثبت و به سازمان امور مالیاتی کشور ارسال می‌کنند.
صاحبان پروانه کسب به عنوان اشخاص حقیقی مشمول مالیات، باید سالانه اظهارنامه مالیاتی مخصوص اشخاص حقیقی را تکمیل و ارسال کنند.
چرا دارندگان پروانه کسب باید اظهارنامه بدهند؟
داشتن پروانه کسب شما را ملزم می‌کند که اطلاعات مالی کسب‌وکار خود را به‌صورت شفاف به دولت اعلام کنید. ارسال اظهارنامه مالیاتی مزایای زیر را دارد:
جلوگیری از جریمه‌های سنگین
برخورداری از معافیت‌ها یا مشوق‌های مالیاتی
امکان گرفتن وام و تسهیلات بانکی با سابقه مالیاتی معتبر
شفاف‌سازی درآمد و هزینه برای موارد قانونی مانند بیمه یا مشارکت با شرکت‌ها
چه کسانی باید اظهارنامه مالیاتی بدهند؟
کلیه افراد حقیقی دارای پروانه کسب از اتحادیه‌ها یا اتاق اصناف
فعالان حوزه‌های صنفی، خدماتی، تولیدی، فنی، پزشکی و تجاری
دارندگان مجوز از نهادهای دولتی مانند شهرداری، بهداشت، وزارت ارشاد و…
چه اطلاعاتی در اظهارنامه باید درج شود؟
مشخصات شخصی و اطلاعات شغلی
کد اقتصادی، کد پستی محل کسب، شماره ثبت مالیاتی
درآمد کل سالانه
هزینه‌های سالانه (اجاره، خرید کالا، حقوق، قبض‌ها و…)
سود یا زیان نهایی
مالیات پرداخت‌شده در طول سال
مالیات قابل پرداخت نهایی
نحوه ارسال اظهارنامه مالیاتی برای دارندگان پروانه کسب
۱. ثبت‌نام در سامانه سازمان امور مالیاتی
وارد سایت سازمان امور مالیاتی شوید:
📍 https://tax.gov.ir
۲. دریافت کد اقتصادی
اگر قبلاً کد اقتصادی ندارید، باید ابتدا برای دریافت آن ثبت‌نام کنید.
۳. تکمیل اظهارنامه در سامانه
در زمان مقرر (معمولاً خرداد هر سال)، وارد بخش اظهارنامه مالیاتی شوید و فرم مخصوص اشخاص حقیقی را تکمیل کنید.
۴. بارگذاری مدارک
مدارکی مثل اجاره‌نامه، فاکتور خرید و فروش، گزارش درآمد و هزینه، قراردادهای کاری و…
۵. ارسال نهایی و دریافت رسید
پس از ثبت کامل، سیستم به شما رسید رسمی ثبت اظهارنامه را ارائه می‌دهد.
با مشاوره از موسسه حسابرسی تراز مشهود به راحتی این مراحل را طی کنید.
مدارک لازم برای ارسال اظهارنامه
کپی پروانه کسب
کد اقتصادی
اجاره‌نامه یا سند مالکیت محل کسب
گزارش درآمد و هزینه‌های سالانه
صورت‌حساب‌ها و فاکتورها
مدارک هویتی (کارت ملی، شناسنامه)
مهلت ارسال اظهارنامه مالیاتی
مهلت ارسال اظهارنامه برای اشخاص حقیقی (از جمله دارندگان پروانه کسب):
از اول تا پایان خرداد ماه هر سال (برای عملکرد سال گذشته)
تأخیر در ارسال اظهارنامه، جریمه‌های سنگینی دارد.
جریمه عدم ارسال اظهارنامه
در صورت عدم ارسال به‌موقع:
جریمه‌ای برابر ۳۰ درصد مالیات متعلق بدون بخشودگی
محرومیت از معافیت‌های مالیاتی
احتمال رسیدگی علی‌الرأس از طرف سازمان امور مالیاتی
منع ارائه تسهیلات بانکی یا بیمه‌ای در برخی موارد
نکات مهم برای دارندگان پروانه کسب
حتماً اظهارنامه خود را پیش از پایان خرداد ارسال کنید.
از نرم‌افزارهای حسابداری برای ثبت دقیق درآمد و هزینه استفاده کنید.
مدارک خود را برای هفت سال نگهداری کنید؛ چرا که ممکن است ممیزی صورت گیرد.
اگر درآمد کمی دارید، باز هم اظهارنامه بدهید؛ در برخی موارد ممکن است مشمول معافیت شوید.
از مشاور مالیاتی کمک بگیرید اگر با مفاهیم و محاسبات آشنایی ندارید.
اظهارنامه مالیاتی برای دارندگان پروانه کسب، یکی از مهم‌ترین وظایف قانونی است که تأثیر زیادی در سابقه مالی، برخورداری از معافیت‌ها و جلوگیری از جریمه دارد. با آگاهی از مراحل، مدارک و زمان‌بندی، می‌توانید به‌درستی این فرآیند را انجام دهید و کسب‌وکار خود را از مشکلات مالیاتی دور نگه دارید.
بله، همه افراد دارای پروانه کسب (اعم از صنفی، خدماتی و تجاری) موظف‌اند سالانه اظهارنامه مالیاتی خود را به سازمان امور مالیاتی ارسال کنند.
معمولاً از اول تا پایان خرداد هر سال برای عملکرد مالی سال قبل فرصت دارید.
جریمه‌ای معادل ۳۰٪ مالیات متعلق بدون امکان بخشودگی و محرومیت از معافیت‌های مالیاتی برای شما در نظر گرفته میشود.